Syringomyelie en Chiari-Malformatie bij honden

Syringomyelie (SM) en Chiari-Malformatie (CM) zijn aandoeningen die we helaas steeds vaker tegenkomen bij de kleinere rassen. Denk aan bijvoorbeeld de Dwergkeeshond (Pomeranian), Chihuahua, Cavalier King Charles Spaniël (CKCS), Griffon Belge, Papillon, Dwergteckel/dachshund, Yorkshire terriër etc.

Bij de Dwergkees en Cavalier King Charles Spaniël wordt er veel vaker getest en weten we ondertussen dat het bij deze rassen een serieus probleem is. Bij andere rassen zoals de Chihuahua en Papillon (Vlinderhond) lijkt het aantal honden met SM/CM ook toe te nemen, al wordt er vanuit verschillende hoeken gezegd dat het niet zo vaak voorkomt. Natuurlijk hoop ik dat het inderdaad meevalt, maar eigenlijk wordt er simpelweg nog te weinig getest om te kunnen zeggen hoe vaak het daadwerkelijk voorkomt.

Wat zijn Syringomyelie en Chiari-Malformatie voor aandoeningen?

Chiari-Malformatie (CM)

Chiari-Malformatie is een aandoening waarmee de hond wordt geboren. Het komt eigenlijk in 2 varianten voor. Bij de eerste variant is er door bijvoorbeeld een waterhoofd (Hydrocephalus) te veel druk in de schedel waardoor de kleine hersenen door het normale achterhoofdsgat gedrukt worden.
Bij de andere variant is er sprake van een abnormaal achterhoofdsgat waardoor de kleine hersenen kunnen uitpuilen. Ook komt het regelmatig voor dat er sprake is van een combinatie van beide varianten.

Over de hersenen en het achterhoofdsgat van kleine honden zijn nogal eens wat misverstanden. Vaak hoor je mensen zeggen dat de schedel van kleine hondjes te klein is voor de hersenen, maar dit ligt toch iets anders. Kleinere honden hebben namelijk verhoudingsgewijs grotere kleine hersenen en minder grote hersenen in vergelijking met grote honden.

Verder is het zo dat bij kleinere honden de ruimte van het achterhoofdsgat kleiner is. Ook komt het vaak voor dat de vorm van dit achterhoofdsgat juist abnormaal groot is, of dat er zelfs stukken van de schedel ontbreken waardoor de kleine hersenen makkelijker kunnen uitpuilen.

Tekening van een achterhoofdsgat van een hond, voor de beeldvorming Chiari-Malformatie.

Syringomyelie (SM)

Syringomyelie kan het beste worden vertaald als holtevorming in het ruggenmerg. Oftewel: Een verwijding van het centraal kanaal.
In het midden van het ruggenmerg loopt een klein buisje, het centraal kanaal. Door dit kanaal stroomt het hersenvocht (cerebrospinale vloeistof).

Wanneer het centraal kanaal onder druk komt te staan kan het uit gaan zetten. Bij minder dan 2mm noemen we het een centraal kanaal verwijding en daarboven spreken we van Syringomyelie. Wanneer het gaat om een lokale verwijding wordt het een syrinx genoemd.

SM kan zich op verschillende manieren manifesteren: Zo kan er sprake zijn van een ronde verwijding, een scheur in het weefsel naar opzij en een scheur in het weefsel naar boven. Ook kan er, gerelateerd aan Syringomyelie, een vochtophoping plaatsvinden in het ruggenmergweefsel (een presyrinx).

Syringomyelie kan op latere leeftijd ontstaan, dus in tegenstelling tot Chiari-Malformatie is de kans groot dat de hond dit nog niet heeft op het moment dat hij of zij wordt geboren.

Klachten en symptomen bij SM/CM

De lijst met symptomen van SM/CM is lang en uiteenlopend. Denk aan bijvoorbeeld:

  • Krabben | Voornamelijk richting het hoofd en/of de oren, maar ook op andere delen van het lichaam kan voorkomen zoals de schouders, rug en middenhand. Voorheen werd gedacht dat deze honden alleen in de lucht krabde (luchtkrabben), maar dat hoeft zeker niet zo te zijn!
  • (Overmatig) likken | Dit kan aan de pootjes, maar ook aan de grond, meubels, handen etc.
  • Knijpen met de ogen | Dit lijkt vaak gelinkt te zijn aan hoofdpijn en/of door de druk in het hoofd
  • Wrijven met de kop | Langs de pootjes, meubels, over de grond etc.
  • Pijnaanvallen | Soms kan het lijken op een verkramping in de nek, maar ook plotselinge zwakte, verlies van evenwicht, slechte coördinatie etc.
  • Onzindelijk | Hondjes met SM/CM kunnen soms onzindelijk gedrag vertonen/incontinent zijn, maar dit doen ze NOOIT expres!
  • Blaffen, piepen, janken
  • Gevoelig/overgevoelig bij aanraking | Bij de een op bepaalde plekken, bij de ander over het gehele lijf. Ook borstelen en kammen kan hierdoor lastiger zijn
  • Misselijkheid en/of slechte eetlust
  • Donkere en/of koele plekken opzoeken | Ze kunnen de neiging hebben om donkere en/of koele plekken op te zoeken zoals onder de bank, achter de gordijnen etc
  • Toename van klachten bij weersverandering | Vaak horen we dat deze hondjes meer klachten krijgen op het moment dat het weer omslaat en dat er meer “druk” is
  • Gedragsproblemen | Hondjes met SM/CM kunnen vaker last hebben van zogenaamd probleemgedrag, maar eigenlijk is het een logisch gevolg. Je kan je misschien voorstellen dat wanneer hij of zij veel pijn en/of ongemak ervaart en zich niet veilig voelt in zijn of haar lichaam, dat dit (vroeg of laat) kan zorgen voor meer angst, onzekerheid, prikkelbaarheid etc.
  • En meer….

Diagnose stellen

Er is eigenlijk maar één manier om een correcte diagnose te kunnen stellen en dat is door middel van een MRI-scan. (Dit moet overigens wel onder narcose)
Aangezien Syringomyelie ook later kan ontstaan, is het algemene advies om pas te scannen vanaf de leeftijd van 3 jaar. Maar… Als je hondje symptomen heeft dan kan je uiteraard gewoon op jongere leeftijd scannen!

Wanneer je je hondje wilt laten scannen, dan is het m.i. belangrijk om dit wel bij een kliniek te laten doen waarbij ze gebruik maken van gasnarcose. Dit kan bijvoorbeeld in Evidensia Dierenziekenhuis Arnhem bij Veterinair Neuroloog Paul Mandigers, dé specialist van Nederland op o.a. het gebied van Syringomyelie en Chiari-Malformatie. Daarnaast zijn er nog andere klinieken waar dit mogelijk is. Mijn advies zou wel zijn om de scans te laten doorsturen en beoordelen door Paul Mandigers, zodat je zeker weet dat er wel een correcte diagnose en gradatie wordt vastgesteld. Dit is helaas niet altijd zo vanzelfsprekend als dat je zou denken…

Dierenartsen en SM/CM
Helaas zijn veel dierenartsen nog niet (voldoende) bekend met deze nare aandoeningen en hondeneigenaren worden dus ook nog veel te weinig doorgestuurd naar een specialist. Ook komt het regelmatig voor dat eigenaren zelf met de optie SM/CM komen, maar dat dit wordt weggewuifd door de dierenarts. Ik wil jou als hondeneigenaar dan ook op het hart drukken om altijd je eigen gevoel te volgen. Je hebt gelukkig geen verwijzing nodig van de dierenarts (tenzij de verzekering dit eist), dus wil je dat jouw hond een MRI-scan krijgt om te kijken of er sprake is van Syringomyelie of Chiari-Malformatie? Dan hoef je je daar dus niet door te laten tegenhouden.

Reguliere medicatie en natuurlijke ondersteuning bij SM/CM

Persoonlijk probeer ik zo min als mogelijk gebruik te maken van reguliere medicatie omdat dit een zware belasting voor het lichaam kan zijn en voor hele vervelende bijwerkingen kan zorgen op zowel korte als lange termijn. Maar…. Soms kan je niet anders!

Zo ook met de aandoeningen zoals Syringomyelie en Chiari-Malformatie. Deze nare ziektes zorgen bij veruit de meeste hondjes voor veel pijn en/of ongemak en over het algemeen ontkom je gewoon niet aan het gebruik van reguliere medicatie. Kwaliteit van leven is ten slotte het allerbelangrijkste!

Naast het gebruik van passende reguliere medicatie, kan je de hond vaak ook ondersteunen met natuurlijke middelen. Zo zijn er bijvoorbeeld natuurlijke pijnstillers verkrijgbaar die samenwerken met bepaalde medicaties en zelfs de werking kunnen versterken. Ook is het verlagen van de toxische belasting extra belangrijk bij deze hondjes, net als goede voeding. Je wil namelijk zorgen voor een goede basis met zo min als mogelijk belasting! Lichaam en geest hebben het al zwaar genoeg.

SM/CM consult

Heeft jouw hondje Syringomyelie en/of Chiari-Malformatie en wil je hem of haar ondersteunen met natuurlijke middelen, maar weet je niet zo goed hoe of waarmee? Dan is het SM/CM consult misschien iets voor jou! Klik hier voor meer informatie.
Wanneer de hond ook last heeft van bijvoorbeeld spijsverteringsklachten, allergieën of gewrichtsproblemen, dan is het wellicht verstandiger om te kiezen voor een voedingsadvies pakket. Natuurlijk wordt eventuele natuurlijke ondersteuning omtrent SM/CM dan ook meegenomen in het advies op maat. Wil je meer weten over de voedingsadvies pakketten? Klik dan hier.

Tot slot

Wil je nog meer lezen over Syringomyelie en Chiari-Malformatie? Dan verwijs ik je graag door de website van Dr. Paul Mandigers (klik hier).

Twijfel je of je hondje SM/CM heeft en weet je niet zo goed wat je moet doen? Of heb je vragen over het scannen? Neem gerust contact op via het contactformulier (klik hier) of stuur rechtstreeks een mail naar info@bewustmetjehond.nl. Ik help jullie graag verder!

Liefs,
Jessica

Bewust met je hond
Online praktijk voor voeding en natuurgeneeskunde
Gespecialiseerd in de kleinere rassen zoals de Chihuahua, Dwergkees en Papillon

Blogs

Mijn blogs gaan over voeding, gezondheid, natuurgeneeskunde en persoonlijke ervaringen.

meer blogs